zaterdag 31 december 2022

Middewinterstappen 2022

v.l.n.r.: Esther, Hans en Karin.
Anita en Greetje hadden een prachtige wandeling uitgezet via de parken van Doetinchem liepen we van Streeckgenoot naar de Stadsboerderij om daarna de ronde om Doetinchem te vervolmaken bij de Streeckgenoot. Hier meer kiekjes 👉



Kaboem, klabaats

 

woensdag 28 december 2022

DdA | Achterhoek Nieuws | DICHT | week 52




In het zicht van de jaarwisseling zendt de dichter een waarschuwing uit.

 

tinnitus

 

oh dat ontluisterende oorsuizen 

tormenterende fantoomgeluiden

piepen denderen gieren ruisen

in India in Noord Amerika

wordt het met handgeklap onthaald

je bent uitverkoren door de goden

die fluisteren heilige woorden door

directe lijn met het hoofdkantoor

 

thuis was er een buizenradio

ik bleef maar aan de knoppen draaien

kraken knetteren knarsen kraaien

al die namen van magische plaatsen

Monte Carlo Krakow Stockholm Berlin

krakende stemmen in vreemde talen

doorkrast door knisperen en fluiten

sein van een wijde wereld buiten

 

draag oordoppen als je carbid schiet

de goden kunnen je best bereiken

knallen klapperen gillen strijken 

je hoeft jezelf echt niet te pijnigen

om te bewijzen dat je bestaat

de stilte spreekt luider dan het lawaai

dit is jouw landschap hier ruist jouw verhaal

blijf in verbinding er is altijd signaal

 

dinsdag 20 december 2022

DdA | Achterhoek Nieuws | DICHT | week 51

 


Hans Mellendijk 👉

De dichter las bij van Dale de nominaties voor nieuwe woorden die dit jaar zijn ontstaan en dacht er het zijne van en bedacht een actieplan.

 

Woordenwisseling

 

Nieuwe woorden van Dales verlangen:

boektokken

bofbelasting

emojibaby

zevenvinker

geen één die bij mij is blijven hangen.

 

Lao'w mangs token jaor ’t heft in eigen handen

nemmen en de van Dale dikker maken met:

 

pieneköttel

biesterbane

goodgaon

 

weurde teruggevonden in de 

 

floribos 

 

teruggeven aan ’t standaard Nederlands.

 

maandag 19 december 2022

Ondertussen in Bergen

 


Woensdag en donderdag was ik in Noord-Holland, en bracht Pim te Bokkel een doos Achterhoekse verzen, overnachtte in Alkmaar om de volgende ochtend de expositie in Bergen in museum Kranenburgh 👉  van Jeroen Henneman te bewonderen.

zaterdag 17 december 2022

vrijdag 16 december 2022

donderdag 15 december 2022

Klassiekers

In het Erfgoedcentrum Achterhoek Liemers scoorde ik tweedehands bovenstaande klassiekers uit de Nedersaksische literatuur. 

 

woensdag 14 december 2022

NITS Ahoy

 


Henk Hofstede tekende voor het concert in Leeuwarden in het gastenboek.

dinsdag 13 december 2022

DdA | Achterhoek Nieuws | DICHT | week 50

 



Deze dichter voelde zich dichter bij de natuur, omgeven door de temperaturen die richting het vriespunt zakken. Naast dat het warme weer deze dichter ook wel zint, zorgt die vrieskou ook wel voor mooie beelden.

Koelte

        De kou is in mijn botten gekropen
        Gevestigd en genesteld
IJskristallen verspreid over weides
In de weidse omtrek glanzend veld
         De kou heeft mij als een vriend omarmd
         Zeer verwelkomend, maar haast bloedstollend
In het licht van een volle maan op een heldere nacht
Glimmende autoruiten, verkleumde handen
         De kou is bij mij beroemd en berucht
         Een dunne lijn tussen haten en houden van
Schouders opgetrokken, in winterjassen dieper weggedoken
Handen met handschoenen weggestoken
         De kou is in mijn botten geslopen
         Bijna ongemerkt is het bijna winter


woensdag 7 december 2022

DdA | Achterhoek Nieuws | DICHT | week 49

Bert Scheuter  👉

De Achterhoek is een heel aangenaam landje om in te leven. Ook omdat het gelukkig niet achter een ijzeren gordijn ligt en zich niet achter een muur laat zetten. Een wolf liet ons dat afgelopen week nog weer eens fijn zien.Wat is de natuur dan toch een leerzaam instituut - ‘lao-w d’r wies met waene’.


Natuurcontrasten

Een wolf kent geen grenzen,

blijft niet dolen door Rusland

en weet niets van Achterhoek.


Die wolf toont mens dat

mens natuur toebehoort

en niet andersom.


Zij die menen dat niets moet,

zeker weten dat alles kan en

zwelgend achter roze brillen

land en dieren kneedbaar achten,

zij verachten land en dieren.


Drogredenaren prijzen mantra’s

vol drogvrijheid in elke takt:

ik moet niks, ik moet niks,

ik moet niks, ik moet niks ...


Zij trachten naar godstatus,

verheffen mens boven natuur,

en tonen pijnlijk dom niets te kennen

over leven met wat onvermijdbaar is.


maandag 5 december 2022

Ondertussen in PcN | Nijmegen




Het was zaterdagmiddag weer genieten van de diversiteit aan voordrachten uit de Eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie. Juist die dag stond in Het Parool de hierna volgende recensie.

Nederland kent een diversiteit aan talen en dialecten, maar in een bloemlezing tref je ze zelden. Tsead Bruinja besloot als (voormalig) Dichter des Vaderlands om een inclusieve bloemlezing samen te stellen: De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie.

‘(..) Als zoon van Antillen/Heb ik een boekenkast vol met Nederland/En ben ik het verzwegen bloed in het zand/Vervreemd van mijn eigen eiland,’ dicht Jörgen Gario (UNOM) in Mi Ta perdona. Hij voelt zich een buitenstaander, ook in de poëzie: Nederlandstalige bloemlezingen bevatten vooral geijkte namen als Remco Campert, Ilja Leonard Pfeijffer en M. Vasalis.

Bloemlezingen worden samengesteld op basis van het principe van uitsluiting. Bracht Nederlands bekendste bloemlezer Gerrit Komrij (1944-2012) een bloemlezing uit dan waren alle dichters in rep en roer: 1. Had je de selectie gehaald? 2. Met hoeveel gedichten? (statusbepalend!). Een echte opvolger van Komrij is er niet, althans geen opvolger met dezelfde statuur en gewicht, wat ook iets over de tijdsgeest zegt, waarin een dergelijke autoriteit niet past. De meeste bloemlezingen die de afgelopen jaren verschenen zijn thematisch (liefde, dood, natuur, spoken word, etc.) en zeggen weinig over de Nederlandse poëzie an sich.

Tsead Bruinja (48) keert het selectieprincipe om: dichters die vaak werden overgeslagen of buitengesloten, krijgen een plek in zijn bloemlezing, bestaande uit 101 gedichten uit het Koninkrijk der Nederlanden van 1945 tot nu.

Naast bekende (anderstalige) poëzie van dichters als Astrid Roemer, Michaël Slory, Tsjêbbe Hettinga, Albertina Soepboer en Willem Wilmink, bevat de bundel veel relatief onbekende namen van dichters uit de Antillen, Indonesië en Suriname, maar ook gedichten van Friezen, Drenten, Limburgers en ‘nieuwe Nederlanders’ uit het Midden-Oosten. De meeste gedichten zijn in het Nederlands vertaald.

Verrassende selectie

Het is goed dat Bruinja de oorspronkelijke gedichten naast de vertaling plaatst, want in vertaling wil nog wel eens rijm en metrum verloren gaan, zoals in het gedicht bro (rust) uit 1957 van de Surinaamse Trefossa, pseudoniem van Henri Frans de Ziel, die ook een belangrijke rol in de Surinaamse onafhankelijkheidsstrijd speelde.

Het eindrijm in het oorspronkelijke gedicht is in vertaling verdwenen: ‘(..) vandaag stuwt mijn hart mij om te gaan/tot aan een stille kreek, ver weg (..) als ik ben teruggekeerd zal ik wellicht geworden zijn/, een beetje beter mens,/die kan lachen, slaag kan dragen.’ Een verontrustende slotzin, die tevens uitnodigt om meer te achterhalen over de context waarin het gedicht is ontstaan.

Door de brede selectie is er niet echt sprake van een thematiek binnen de bloemlezing, hoewel huiselijke beslommeringen, arbeid en streekgebonden zaken of taal de boventoon lijken te voeren. Niet alle taal is voor alle lezers te doorgronden, maar dat hoeft geen belemmering te vormen: goede poëzie biedt wel vaker ruimte voor interpretatie.

Dat laat Esther Porcelijn mooi zien in Taal van Tilburg (2013): ‘Iemand ‘liked’ een filmpje op internet./Hamasleider als een natte dweil uit een auto gesleept./Ik trek mijn pèkske aan voor de carnaval, het is een bananenpèkske.’ Er volgt een carnavalstocht door de stad. Ze besluit: ‘Begin ik weer over Hamas. (..) En ik: “mwa, ik begrijp het niet”/En jij: “niet alles is te begrijpen, dènk”/Dan rommel ik in de nootjes/En terwijl jij toekijkt/Vinden we daar onze subtekst.’

De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie is naast een verrassende selectie ook een uitnodiging om opnieuw naar (de Nederlandse) taal te kijken.

De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie: 101 gedichten uit het Koninkrijk van 1945 tot nu

Samengesteld door Tsead Bruinja 
Uitgeverij Querido, €22,99
279 blz.

null Beeld

Zie ook De Brug Nijmegen /nieuws algemeen/programma de eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie 👉

vrijdag 2 december 2022

Manges in Harbrinkshoek



 Het was een afwisselende middag in Twente afgelopen zondagmiddag. Zaterdag in Poëziecentrum Nederland te Nijmegen op herhaling. 

donderdag 1 december 2022

Dichtersbankje | Louis Radstaak

 

Rijksmuseum Twente | Enschede 


Uit de collectie Mellendijk (keuze dichter en gedicht) voorraad Mellendijk: Louis Radstaak 👉

Intonarumori

Intonarumori: Lawaaimachines
Luigi Russolo zwoer de verf af
en ging schilderen met geluid
uit vreemde apparaten

          de wind stormt
         in het holst van de nacht
         naar het einde van de winter
Ululatori: Loeiers
         lijnvliegtuigen brommen zacht
         en onophoudelijk knipperend
         naar hun bestemmingen
Ronzatori: Gonzers
         het huis krimpt krakend
         of zet het juist uit
         de radiator suist
Sibilatori: Sissers
         de dieselauto bezorgt
         bij de buren De Krant
         Voor Wakker Nederland
Rombatori: Dreuners
         een brommertje komt langs
         ik hoor het kilometers later nog
         het is zich nergens van bewust
Crepitatori: Knetteraars
         een helicopter choppert
         boven een militaire oefening
         geweerschoten klinken
Scoppiatori: Ontploffers
         kreunend wakker geworden
         poets ik elektrisch mijn tanden
         en spoel ze vervolgens met Odol
Gorgogliatori: Gorgelaars
         "Futurisme is Lawaai"
         schreef Marinetti in 1909
         honderd later zijn ze overal
Intonarumori: Lawaaimachines.





dinsdag 29 november 2022

DdA | Achterhoek Nieuws | DICHT | week 48


Helma Snelooper 👉

Een kippenboer uit Hengelo mag zijn windmolens niet gebruiken. Hij kreeg vorig jaar een vergunning van de gemeente Bronckhorst. Dit jaar oordeelt provincie Gelderland dat Bronckhorst de vergunning onterecht heeft verleend. Ze zegt dat er een aanzienlijke kans is dat de windmolens vogels en vleermuizen zullen doden.

turbulent

 

honderdduizend opgehokte kippen

stel dat er zich daar eens eentje loszong

die dan vreugdevol naar de vrijheid sprong

meters hoog het was alsof ze vloog

met haar veren in de rotorbladen

hoe ze spoorslags naar de kippenhemel ging

wat is daarvoor de kansberekening

 

nee dan die waargenomen weidevogels

binnen vierhonderd meter van t bedrijf

willen zij de windmolens bevechten

steenuil boerenzwaluw wulp en hop

gekraagde roodstaart buizerd rode wouw

groene specht kievit grutto patrijs 

of bezwijken ze voor t vogelparadijs

 

vlak vooral de dwergvleermuis niet uit 

het is waar die beweegt zich ultrasoon

heeft juist baat bij de echo van obstakels

tot een enorme onderdruk ontstaat

door het zwenken van de rotorbladen

hij in een gevaarveld arriveert 

waardoor zijn zoogdierlijfje implodeert

 

doodt de kippenboer opzettelijk dieren

of speelt hier een aanvaardbaar risico

natuurbehoud of energiebesparing

in Hengelo staan de turbines stil

het duizelt bij provincie en gemeente

wie weet hoe werkelijk de wind waait

waar is de haan die er eindelijk naar kraait 



maandag 28 november 2022

Binnenkort in Bredevoort


‘Alles stroomt,’ stelde de oud-Griekse wijsgeer Heraclitus. Hij bedoelde dat alles voortdurend in transitie is. Neem de rivier: je stapt nooit in dezelfde rivier, omdat het water van de rivier altijd stroomt en dus nooit hetzelfde is. Acht leden van het Oostgelders Fotografen Collectief hebben zich in dit thema ondergedompeld.

zaterdag 26 november 2022

Middewinterstappen 2022

met de muis van haar hand geschilderd door Herma Kiek-Winkel | © 2022

Middewinterstappen 2022


Volgens de traditie van Stichting Eeuwig Erbarmen, vlak voor de drempel tussen oud en nieuw,Middewinterstappen. Dit jaar voor de achtentwintigste maal. Wees welkom op vrijdag 30 december 2022 om10:00u. bij Streeckgenoot, aan de Spinbaan 21a te Doetinchem, tien minuten lopen vanaf treinstationDoetinchem. Raadpleeg voor de juiste dienstregeling Arriva.

Het startpunt is per trein en bus bereikbaar vanaf treinstation Doetinchem

Bij een bakje troost of kopje thee wachten we tot 10:30 u. op het vertrek naar het eindpunt, dat later op de daghet startpunt blijkt te zijn. Dat schiet lekker op. Intussen hebben we dan wel een wandeling gemaakt die ons als

vanouds over een afstand van ruim vijftien kilometer door een winters landschap heeft gevoerd. Dit jaar door

Doetinchems groen. Na zeven kilometer wandelen gaan we bij de Stadsboerin lunchen. (Zij serveren

een maaltijdvullende soep vegetarisch, voot € 6,50 p.p.) Enfin, aan het eind van de tocht wacht ons een

‘eenvoudige doch vegetarische voedzame maaltijd’ [kosten €22,50 exclusief drankconsumpties]. Waarna we

vervolgens met frisse neus het nieuwe jaar tegemoet kunnen treden.

SEE YOU-tours, de reisdivisie van de Stichting Eeuwig Erbarmen, wenst je bij deze alvast veel heil en zegen

toe, voor 2023. Voor eventuele vragen kun je onze logistiek medewerker Anton [06 46 95 43 42] bellen. Of bel

de marsleidster Anita Kleinpenning [06-10 90 65 56] die samen met Greetje Lammers de wandeling heeft

uitgezet. Opgave dit jaar wel een week van van tevoren of per kerende mail, i.v.m. het eten. Dat kan

via Greetje Lammers. greetje_lammers@hotmail.com

Afz.: Stichting Eeuwig Erbarmen | Spoorstraat 48a | 7051 CK | Varsseveld

Het Middewinterbeeld is met de muis geschilderd door Herma Kiek-Winkel | © 2022


donderdag 24 november 2022

Ondertussen in Hummelo


Zondag werd de KunstWandelRoute Hummelo voor 2023 verkend. De Omsmeders krijgen de tuinmuur ter beschikking vaar Eénwoord-gedichten.  Zie hier meer 👉

woensdag 23 november 2022

Ondertussen in Varsseveld


 



Zaterdag was de jaarvergadering van Stichting Eeuwig Erbarmen. Sluimerend dreigen andere activiteiten aan de horizon.  Zie hier meer 👉

dinsdag 22 november 2022

DdA | Achterhoek Nieuws | DICHT | week 47

 Hans Mellendijk  👉

De dichter zag begin november Achterhoekse burgemeesters in een kookbattle in het kader van Slow Food Achterhoek. Hij miste het oer Achterhoekse gerecht Karnemelkse saus.


Slow Food Achterhoek 

Geef mi'j lever gin Anglo- moar Nedersaksische taal.
Mien heufd maalt naor ‘n steviger voedzamer maal.

Geef mi'j maor de reuk van bieslook,
gebakken blokjes spek as wierook,
niet laoten schiften is hier wet.
‘n Halve liter karnemelk op viefen 
twintig gram bloom gegotten kost,
siepels slierten, glaezig op elost
in wit dobbelsteentjesvet. 

Lekker bi-j capucijners, bonen bruun.
Sperziebonen, gesneden andijvie gruun.