dinsdag 29 november 2011

Het gisteren van de toekomst

Een tijdschrift is een iPad die niet werkt

SEE | Moby Dick duikt weer op


Moby Dick duikt weer op> Vertaling van uit het Frans Canadees *): © Hans Mellendijk en © Bert Scheuter t.g.v. Het 14e Erbarmen Festival, 2 juli 1994.  Ook gepubliceerd in het Programmaboekje> Zie ook Flickr slideshow >

*)- Moby Dick duikt weer op. Oorspronkelijk “Moby Dick Émerge” van Henry Graiton (1836-1919 :-)

maandag 28 november 2011

Ondertussen in Amsterdam | Haagsche Bluf Fonds


Mooie speech van Anton Corbijn bij het in ontvangst nemen van de Prins Bernard Cultuurfondsprijs en toegift: Bono leest Brood.

Ondertussen in Bekkendelle


Foto's: © Rini Scholten 


Met het gezin maakten we vorige week zondag een wandeling in 't Woold. Vanaf Berenschot langs de Bovenslinge. Een tip uit het boek Beleef de natuur in Winterswijk geschreven door Bernhard Harfsterkamp en Jan StronksDiaserie>

Mmmmmmmaandag


zaterdag 26 november 2011

Uit de oude doos | Wezen

Foto: © Jan Mellendijk | Rineke, Gerda, Willy en Hans Mellendijk


Wezen
Donderdag een week geleden; de krantenbezorger laat op zich wachten. Ongeduldig begeef ik me naar de supermarkt en koop een los exemplaar van de Graafschapbode, zoals mijn moeder deze krant eigen-zinnig bleef noemen. Thuis gekomen, snel de voorpagina, mijn ogen dwalen af naar de kleurenfoto van het Willy Dobbe plantsoen in aanbouw. Een monument voor de vertrutting, geplaatst in het Overijsselse Olst. In wezen een commentaar op de armoedige vormgeving van het openbare groen in Nederland. "En dan: wat is natuur nog in dit land, een stukje bos, ter grootte van een krant", de regels van dichter Bloem schieten door mijn hoofd bij het zien van dit hoogtepunt van lulligheid. Troostende beeldende kunst in optima forma, van kunstenaar Wim T. Schippers. Ik sla de krant verder open, op zoek naar iets anders, wezenlijkers... maar ik heb m'n kop er niet bij. 

Op bladzijde drie weer een opvallende foto, en weer beeldende kunst. Het kan niet op vandaag. Een ode aan de dijkverzwaring volgens de krant. Een kunstenmaker uit Zaltbommel schepte een namaak graafmachine uit beton. In wezen een monument voor de verandering, die een dijk in Gameren in de Bommelerwaard optuigt. Het doet me denken aan beelden uit voormalig Oost-Europa. Veel socialistisch-realistische voortgangsretoriek.  

Ik blader verder op zoek naar die andere ingezonden herdenking.
Mijn ogen vallen weer op een beeldend onderwerp. Twee huisschilders plaatsen een tijdelijke versie van het onttroonde kunstwerk Cathedra bij het Stedelijk Museum. In wezen een misverstand. Alsof Barnett Newman de verf behandelde zoals huisschilders dat zouden doen. Flauwe arrogantie die ik enkele weken geleden in het televisieprogramma Karel ook bij een ander abstract kunstwerk in het Amsterdamse Stedelijk Museum getoonspreid zag door de onbezoldigde Achterhoek-navigator, Bennie Jolink.

Die de structuur van de verf -bij een abstract kunstwerk dat hij niet begreep- ook op huisschilderachtige wijze beoordeelde. Een hoog, wat de boer neet kent dat vret e neet, gehalte. Maar snel verder gebladerd. Op bladzijde zes brengt een foto van de prachtige vormgegeven Haagse stadsklok, die een time out heeft vanwege tunnelbouw, me weer bij de positieven. 

Ze hebben het toch wel geplaatst? De fax is toch wel duidelijk overgekomen? 
De afdeling rouwberichtenverwerking heeft me toch wel goed begrepen? Koortsachtig scan ik sneller de krant door en al snel blijkt dat ik het in eerste instantie over het hoofd heb gezien. 

Verdringing, het nog niet echt willen geloven? Ik zie dan nu toch door betraande ogen, het gedrukte monument, de twee rouwadvertenties. Het vlees is woord geworden; moeder is dood. 
Moeder Leida is nu een week geleden op een trieste miezerige morgen in besloten kring ter aarde besteld. Ze is in het familiegraf verenigd bij vader Jan. Gij zijt stof, en gij zult tot stof wederkeren. Daarna het verdriet, onder begeleiding van dwingend orgelspel, eruit gezongen met een Psalm, Gezangen, Alles wordt nieuw en een lied van Johannes de Heer. En ook in de ogen van mijn zusters het besef dat we vanaf nu in wezen, wezen zijn. 

Hans Mellendijk, 6 december 1997, Gelders Dagblad

vrijdag 25 november 2011

Denktanks de Beneluxe | Van Y naar Zettank

Foto: © Bert Bevers | Scheldestraat | Antwerpen

Louis Radstaak breidde zijn collectie uit met een bijdrage van Bert Bevers en rubriceerde hem als 'Van Y naar Zettank'.

donderdag 24 november 2011

Het weer




Minimal art
Zevenaar,  A12 - 20 november 2011



Wikkel persingen, groepeer à la André
stapel gifgroene balen in Turners mist.


Mest blik naar een Babylonische hoogte
in een verder oogverblindende schoonheid.






© Hans Mellendijk

Het weer



Winterkleed, winterleed


Varsseveld, 24 november 2008

Scheer de dag
met scherpe sneden.
Knerp de sneeuw
met verse treden.
Baan het pad
door onbeschreven.

Scheer je weg
besmette sporen.
Kneed kristal
met schone handen.
Vorm het wit,
en ook de bezem.
Hoed, wortel
en zwarte kolen.

Spaar de dag.



© Hans Mellendijk

woensdag 23 november 2011

Ondertussen bij Ajax


Living Apart Together | De smaak van EDU-ART


Tjeerd Kootstra en Irene Companjen hebben mij en mijn collega's bij EDU-ART weer weten te verrassen met een nieuwe editie van De smaak van EDU-ART. De lege muren cie vroeg drie foto's in te leveren van een favoriet object uit je huisraad. Het mocht geen kunstwerk zijn. Men diende een close-up in te leveren en een totaalshot, van waar het object zich normaal bevindt. Vervolgens hebben Tjeerd en Irene er een collage van gemaakt. En zien we de verschillende voorwerpen uit verschillende huishoudens contact met elkaar maken. Een Gesamtkunstwerk van hoge klasse. Aan het eind van de tentoonstellingsperiode zal ik mijn bijdragen verklappen.

maandag 21 november 2011

Ondertussen in Clarksville



Gerrit Westerveld geeft lezing in Clarksville USA

Nova Zembla | Deventer Almanak 2012


Vandaag de première van Nova Zembla.  Het verhaal van de barre overwintering op Nova Zembla tijdens de expeditie van Willem Barentsz, op zoek naar een noordelijke doortocht naar Indië. In de resten van 't Behouden Huys is een exemplaar gevonden van de Deventer Almanak uit 1596. 


In de Almanak van 2012, zijn twee gedichten van mij opgenomen. Winterkleed, winterleed en Nachtblind. Einde reclameboodschap.

zaterdag 19 november 2011

Moeders in de ring

Moeders in de ring>   [Youp in NRC]

Uit de oude doos | Hiekikowokan



Hiekikowokan

Televisie brengt wat teweeg vandaag de dag. Het SBS6 programma 'Over de rooie' laat iemand 1000 gulden verdienen met het balanceren van vijftien guldens op de tong. Prompt probeert een negenjarige het thuis uit. Twee guldens verdwijnen in haar maag.

De stortvloed van kritiek op 'Sport 7' deed een tv-presentator -ooit het visitekaartje van de Postbank- naar de fles grijpen. Het groot uur U sloeg toen hij door de politie aan lager wal werd gevonden.

En nu eindelijk dan, heeft onze provincie zijn eigen tv-zender. Omroep Gelderland. De infrastructuur maakt live uitzendingen nog niet mogelijk, maar daar heeft men een mouw aan weten te passen. Men stuurt de programma's op videoband naar de kabelexploitant die het daarna weer doorgeeft aan de Gelderse kijker. Althans een deel daarvan, want in Wisch heb ik het extra kanaal nog niet kunnen ontdekken.

Wat dat betreft zit ik waarschijnlijk nog in een achterhoek. Waar men overigens dat bijzondere televisiedistributiesysteem al langer kent. Een bevriend huishouden woonachtig in het kabelloze buitengebied, waar men onder weg naar morgen de schotel alleen maar kent om er koek op te leggen, voor bij de koffie, krijgt in ruil voor hun gastvrijheid de onontbeerlijke dagelijkse portie soap op video aangeleverd. Over abonnee televisie gesproken.

De enige regionale zender die ik ken is AT5. Het station dat ik achter de gebreide onderbroek van m'n lief, al kanaalzwemmend regelmatig tegenkom. Een gewild programma op deze Amsterdamse zender is, een pauze waarin  een verborgen camera statisch staat te doen op steeds weer een andere straat, plein of gracht. Alleen maar passerende, boodschappende, liefkozende, uit de neus peuterende, voetballende, zich in het gat krabbende of ruziënde homines sapiens, in alle maten en soorten, onopgemerkt gefilmd.

Televisie voor mensen met pleinvrees.

De filmtaal wordt er opnieuw uitgevonden. Op de Albert Cuyp volgde het de mensen, en warempel het kon zelfs inzoomen. Overigens tussen de pauzes door, amusante en informatieve programma's, vakkundig gemaakt. Over het wel en wee van de randstedeling. En laatst wa's dat voor bekends? Is dat daar in de verte niet onze woonstee? ... Waarin we op dit moment kijken naar ...eh .. het blijkt het programma 'Straatventen' te zijn. Twee mannen over de achtergronden van straatnamen. Een tv-versie van de rubriek 'Naam en Toenaam' uit deze krant, lijkt het wel. Toch wel even bijzonder.

Sinds armen, bisschoppelijk goedgekeurd, een brood mogen stelen, is in Varsseveld de supermarkt omgetoverd tot een televisiestudio. "Uw en onze eigendommen worden door een gesloten videosysteem bewaakt", staat er waarschuwend bij de ingang. Waar ik anders anoniem rond kon scharrelen op zoek naar een ei, bespieden camera's me van alle kanten. Gastvrij zo'n winkel! Hiekikowokan, hiekikowokan! Wanneer staat de programmamaker op die een deal sluit met Appie Heijn? En vervolgens de videobewakingsbanden als schermvulling op de beeldbuis brengt. 

En dan maar hopen dat er proletarisch gewinkeld gaat worden. Reality-tv op de koop toe, voor het broodnodige huiveren. U stond erbij en keek erna. Misschien iets voor TV-Gelderland?

Hans Mellendijk
Gelders Dagblad 23 november 1996

vrijdag 18 november 2011

Antwerpen revisited

Foto: © Louis Radstaak | Bredefort onder 28

God is niet dood



God is niet dood> [Max Pam in VK]


Zeit Magazin | coverstory


>>Klik op cover voor tweede boodschap<<

Living Apart Together | De smaak van EDU-ART


Tjeerd Kootstra en Irene Companjen hebben mij en mijn collega's bij EDU-ART weer weten te verrassen met een nieuwe editie van De smaak van EDU-ART. De lege muren cie vroeg drie foto's in te leveren van een favoriet object uit je huisraad. Het mocht geen kunstwerk zijn. Men diende een close-up in te leveren en een totaalshot, van waar het object zich normaal bevindt. Vervolgens hebben Tjeerd en Irene er een collage van gemaakt. En zien we de verschillende voorwerpen uit verschillende huishoudens contact met elkaar maken. Een Gesamtkunstwerk van hoge klasse. Aan het eind van de tentoonstellingsperiode zal ik mijn bijdragen verklappen.

donderdag 17 november 2011

woensdag 16 november 2011

Het cijferspel | Merlijn Twaalfhoven



Korte opera door Merlijn Twaalfhoven | DWDD n.a.v. actualiteit | libretto: Ilja Leonard Pfeiffer

De nieuwe Gouden Eeuw

Gevonden op internet om eventueel door te sturen:



Met Wilders komt de gulden tijd weerom.
Een nieuwe Gouden Eeuw!
Kom daar als land eens om!

Wat! Is dat waar? Echt waar!
Zo waar als Wilders eigen gouden haar!


Ondertussen in Deventer | Licht


dinsdag 15 november 2011

Helmut Salden op 't Zand | Bredevoort


Zaterdag 19 november vindt in Gebouw Boek op ’t Zand de presentatie plaats van het boek Buchgestalten im Exil: Helmut Salden/Konrad Merz, een uitgave van Achterland Verlags Compagnie.  Tijdens de presentatie zal een van de auteurs, Prof Ralf de Jong van de Folkwang Hochschule in Essen een korte lezing houden over leven en werk van Salden en Merz. Ook zullen vertegenwoordigers van de uitgeverij de totstandkoming van dit boek nader toelichten. Hierbij waren studenten van de Folkwang Hochschule betrokken De expositie toont voorbeelden van het werk van Helmut Salden en Konrad Merz.

Helmut Salden (Essen 1910-Amsterdam 1996) is een letter- en boekenontwerper.


Hij ontvluchtte als dienstweigeraar Duitsland. Na de oorlog, die hij deels in kampen door-bracht, vestigde hij zich voorgoed in Nederland. Hij ging zich toeleggen op het ontwerpen van boeken. Voor de uitgeverijen H.P. Leopold, de Hollandia Drukkerij en Em. Querido onwierp hij boekbanden in 1939 en 1940. Hoewel Salden aan de Folkwang Hochschule in Essen een medewerker van de bekende modernist Max Burchart was geweest, ging hij in een meer klassieke richting werken. Zijn naam wordt vooral verbonden met die van  G.A. van Oorschot.

In opdracht van deze Amsterdamse uitgever ontwierp hij de Russische Bibliotheek en vele verzamelde werken. Saldens kracht lag vooral in zijn getekende belettering, die hij veel op omslagen toepaste. Eén van de bekendste stofomslagen die hij ontwierp is dat voor Het Achterhuis van Anne Frank (1947). Salden ontving verschillende onderscheidingen. Aan het einde van zijn loopbaan werd hem de Oeuvreprijs 1994 van het Fonds voor Beeldende kunsten, vormgeving en bouwkunst toegekend. Uit het juryrapport: 'Met de Oeuvreprijs wil de commissie graag het uitzonderlijke belang van zijn gehele oeuvre nog eens onder de aandacht brengen. Zijn werk bepaalde, en bepaalt voor een groot deel nog steeds, het gezicht van het Nederlandse boek.

Konrad Merz (pseudoniem van Kurt Lehmann) (Berlijn 1908 – Purmerend 1999) was een Duits schrijver en een Joods-Duitse emigrant in Nederland. Merz werkte in Duitsland enige tijd als magazijnbediende en vertegenwoordiger en voltooide ondertussen het avondgymnasium. Aansluitend studeerde hij rechten, maar hij moest in 1933 zijn studie afbreken vanwege zijn joodse afkomst. In 1934 emigreerde hij naar Nederland, waar hij de kost verdiende als tuinman en boerenknecht.

In Nederland kwam hij in aanraking met andere Duitse emigranten die het naziregime waren ontvlucht. Hij schreef een boek over zijn ervaringen, Ein Mensch fällt aus Deutschland, dat in 1936 door Em. Querido werd uitgegeven en bijzonder goed werd ontvangen. Hiermee vestigde hij de aandacht op zich van Menno ter Braak, die zich in die tijd intensief bemoeide met Duitse emigranten en de Duitse Exil-literatuur in het bijzonder.

Na de Duitse inval in 1940 dook Merz onder en wist de oorlog te overleven. Hij schreef een tweede boek, Generation ohne Väter dat echter onderweg naar de uitgever zoekraakte; het manuscript dook weer op na de oorlog, maar werd pas in 1999 uitgegeven.
Zijn min of meer autobiografisch werk wordt gekenmerkt door een fijnzinnige, melancho-lieke humor. Een van zijn slagzinnen was: "Wer rausgeschmissen wird, hat kein Heimweh" (wie eruit wordt geschopt, heeft geen heimwee). Konrad Merz vestigde zich na de oorlog in Purmerend als masseur. 

Boek Buchgestalten im Exil | Info: Achterland Verlags Compagnie | Rainer Heeke Landstraat 13  Bredevoort | Tel: 0543-452105 | e-mail: mammut.buch1@planet.nl

Boekpresentatie en opening expositie: Zaterdag 19 november om 17.00 uur in Boek op ’t Zand Bredevoort. De expositie eindigt 14 januari 2012 en is gratis toegankelijk.
Openingstijden: elke zaterdag en zondagmiddag 13.00-17.00 uur | Boek op ’t Zand  Bredevoort | Organisatie: Stichting Bredevoort Kunstmanifestatie



Een sterk adres voor zwakke voeten | 60 jr.

Mijn schoenenreus uit Varsseveld

Sans titre


Martin Doherty

zaterdag 12 november 2011

Het | Kejje nagaan

Toegift, met dank aan Erik Meinen

Door Achterhoekse Ogen | Het



Het

Groot-Brittannië had de Who. Showman Bob Bouber bedacht snel een Nederlands equivalent. Hij formeerde in 1965 een groep die het onbepaald voornaamwoord ‘Het’ meekreeg. Het werd in een rijdend ziekenhuisbed op de Dam gelanceerd, refererend aan het eerste singletje: ‘Ik heb geen zin om op te staan’. Wat later een anker in het Nederlandstalige beatcultuur bleek te zijn. Een protestlied voor alle gezindten. “Het is weer tijd om op te staan/Maar ik heb geen zin/(Hij heeft geen zin)/Om naar m'n baas te gaan/Met m'n blote voeten op het kouwe zeil/(Met z'n grote blote voeten op het kouwe zeil)/Ik heb geen zin om op te staan/”

In een relatief korte periode bracht het een enorme golf teweeg van Nederlandstalige beat met gekke teksten. Er kwamen groepen als De Clungels, De Snelbinders en Sjek sjek en de vloeitjes. Het eerste nummer van Het was meteen raak. Dat het een klassieker betreft mag duidelijk zijn. Het nummer is in 2002 nog gecoverd door Daniël Lohues. De Duitse groep The Blizzards coverden het met ‘Hab' keine Lust heut aufzustehn’. Het komt allemaal naar boven als ik het bericht lees dat volgens onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam ‘het’ als lidwoord aan het uitsterven is.

Bedachtzaam –je weet het tegenwoordig maar nooit met dat soort wetenschappelijk nieuws- lees ik verder. Het is maar een lastig woordje: het. Voor buitenlanders is het bijna onmogelijk om een systeem te vinden in ons ‘de’- en ‘het’-gebruik. Keihard stampen is de enige manier om het te leren. Zoals op school met de Duitse woordgeslachten: der, die, das. Tot hun zevende maken kinderen nog volop fouten in de lidwoorden. En dat geeft iets aan over de moeilijkheidsgraad. ‘Het’ is niet alleen een lidwoord. ‘Het’ kan ook regenen. Hier heeft ‘het’ een totaal andere betekenis. Opeens is het een persoonlijk voornaamwoord. Dat is dus ontzettend verwarrend voor mensen die nog niet goed Nederlands spreken. Volg je het nog? Is het erg dat ‘het’ lidwoord verdwijnt? Nee, lees ik in Onze Taal. Volgens de onderzoekers ontwikkelen talen zich voortdurend. Het Afrikaans, dat afstamt van het Nederlands, heeft ‘het’ al lang laten vallen. Ook geven we nieuwe woorden (database, computer, controller) steeds vaker ‘de’ mee. We roeien ‘het’ langzaam uit. Over ruim een eeuw is het waarschijnlijk doodnormaal om naar de feest van de buren te gaan om daar de bier op te drinken.

Helemaal pijnlijk klinkt het me niet in de oren. In de Achterhoek spreken we ook over de bos, de hof. Ik ken er zelfs een dichter die de lidwoorden over boord gooide. Opeens denk ik aan een ander bericht dat ik onlangs las, dat er in de toekomst geen man meer nodig is voor de voortplanting. Dat we het niet meer hoeven doen.

Had ik een zienersblik toen ik als puber het tweede hitje van Het ‘Kejje nagaan’ stiekem met ‘Kejje naaien’ invulde en dat hardop meebleerde?

Voorlopig toch maar ‘het’ blijven gebruiken, …


Hans Mellendijk, de Gelderlander, edities Achterhoek, 12 november 2011

Wintertuin | Voor wie ik liefheb wil ik heten

DWDD | Janne Schra | Blaudzun

Living Apart Together | De smaak van EDU-ART


Tjeerd Kootstra en Irene Companjen hebben mij en mijn collega's bij EDU-ART weer weten te verrassen met een nieuwe editie van De smaak van EDU-ART. De lege muren cie vroeg drie foto's in te leveren van een favoriet object uit je huisraad. Het mocht geen kunstwerk zijn. Men diende een close-up in te leveren en een totaalshot, van waar het object zich normaal bevindt. Vervolgens hebben Tjeerd en Irene er een collage van gemaakt. En zien we de verschillende voorwerpen uit verschillende huishoudens contact met elkaar maken. Een Gesamtkunstwerk van hoge klasse. Aan het eind van de tentoonstellingsperiode zal ik mijn bijdragen verklappen.

vrijdag 11 november 2011

Guus Hiddink 65


Foto: Hans Mellendijk | Varsseveld 2008

Ons aller Guus Hiddink is vandaag 65 jaar geworden, op Trouw staan 100 foto's geselecteerd uit zijn loopbaan. Guus van harte! 

Lees hier ook enkele van zijn gedichten> Geluk moet je penetreren

11-11-11 | tijd dijt




alhier, 20-10-2010


de ochtend begint voortvarend
7:07
een reeks van waarnemingen volgt
niet een uur maar 61 minuten later
8:08
9:09
dan bij de koffie
10:01
10:10
gl[:-)]mlachtijd
11:11
ongelogen waar nemen zintuigen 
dan weer 61 dan weer 7o minuten
12:12 12:21
13:13 13:31
14:14 14:41
15:15 15:51
dan bij de soep
16:16
16:40
gr[:-(]mlachtijd
17:17
18:00
staande tijd
verticaliteit
18:18
19:19
20:02  20:20
21:12
21:15
liggende tijd
horizontaliteit
21:21
22:22
tijd dijt
23:23 23:32
24:24 24:42


0:00


in de nacht schrikt hij wakker
3:33


is het een overgevoeligheid van de
hersenhelften, deze symmetriedwang?
of is het andere heldere taal?
en kijk ik, de neuroot, gewoon te vaak klok
en onthoudt hij dan alleen de schoonheid
van het cijfermateriaal?

palindroom dijt tijd


Clean Coal | Behind the scenes


donderdag 10 november 2011

Ondertussen in Ulft

Foto: © Valentijn Tempels

De kogel is door de kerk, de internationale kunstbeurs Huntenkunst verhuist naar Ulft. Naar het DRU-industrieparkNiet geheel verrassend. Al lijkt me de motivatie, gebrek aan Doetinchemse vrijwilligers, niet geheel zuiver. Men is ongeveer terug naar de plek waar het ooit begon. Bij de weilanden van Veldhunten. Lees ook de Gelderlander> Nu de datum nog wijzigen en het kan weer mooi meegenomen worden in de Achterhoek Cultuurzomer.

MAS | Tom Lanoye | Praktische poëzie


Denktanks de Beneluxe | 4/5


Foto: © Bert Bevers | Wildert

Zie meer:  collectie Radstaak