zaterdag 29 oktober 2011

Uit de oude doos | Floribós


Floribós

Terwijl ik ter voorbereiding van een verhuizing over de vliering sluip, slingert Achterbergs gedicht Werkster poëtisch door mijn kop: “Zij kent de onderkant van kast en ledikant, / ruwhouten planken en vergeten kieren, / want zij behoort al kruipend tot de dieren, / die voortbewegen op hun voet en hand.”

M’n rug protesteert lichtjes. Ik open het dakraam en een frisse wind vult de bedompte bergruimte, die het hier en nu niet kent, maar het voorbije grijpbaar maakt. Maar vooral voelbaar. De dozen met tijdschriften en ander belegen papier zijn écht te zwaar ingepakt. Verhuisdozen die na de vorige verplaatsing nooit meer zijn geopend. Hoe heb ik ze toen ooit via de smalle vlizotrap naar boven gekregen? En hoe vliegt de tijd? Het lijkt nú wel héél ver weg. Ergens in de vorige eeuw. Ja, m’n rug was toen beduidend minder stram. Maar kom op, tanden op elkaar! Hier dient rigoureus ingegrepen te worden.
Ik schuif en trek de te zware dozen naar het midden van het zoldertje. Daar waar ik nog redelijk gebukt kan werken. Hurkend volgt de grote opruiming. Het kaf dient van het koren gescheiden. Soms wordt de keus wát weg te doen en wát te bewaren wel heel gemakkelijk gemaakt. Spullen met waterschade, als gevolg van een lekkage, gaan direct de oud papierbak in.

Maar dan komen de twijfelgevallen. Uit een doos met gemengd graan -oude studieboeken, agenda’s, notulen van vergeten vergaderingen en meer van die in de floribós geraakte curiositeiten- pak ik een Atlas der gehele wereld in 48 kaarten uit 1958. Een uit de band gescheurde Bos-Zeeman, waaruit de kaart van Gelderland dreigt te vallen. Waarop de Slinge nog slingert als Slingerbeek. Nooit opgenomen in mijn bescheiden verzameling naslagwerken, vanwege ruimtegebrek of dubbel. Of vanwege de deplorabele staat waarin het verkeert. Een grote twijfel overmeestert me. Een herfstdepressie is nabij.

Terugblikgewijs biesterbaan ik naar afgelopen zomer, naar het Zieuwentse Schoolpad. Vreemd hoe gedachtestromen soms kunnen slingeren. Een fietstocht langs de Kunstroute Beeld en Landschap brengt me in een cirkelvormige schuilplaats. De constructie, gevormd door zeven glasheldere golfplaten wanden, herbergt op elke zijde een overvolle boekenplank. De titels lijken op het eerste gezicht willekeurig gerangschikt. Chaos, net als nu in mijn hoofd. Bij nadere beschouwing doemt een thematische ordening op. Het verhaalt over de omgeving en de mensen die er wonen en leven. Zicht op Zieuwent meldt de catalogus. Toon Kortooms’ Laat de dokter maar schuiven en het boek Een bioloog verwijzen naar twee leden van het bestuur, dat het kerkpadenstelsel zo prachtig herstelde. Het boerenleven wordt geïllustreerd door En de boer hij ploegde voort, Lente rozen in bloei, Buiten waait de zomerwind, De geur van herfst en Het seizoen is voorbij. Streekromans, dat soort werk. Dan een rijtje over historie en economie met als vreemde eend in de bijt Gedichten! Lees ik dat goed? Toch niet het verzamelde werk van ons aller Staring? Verdomd de volksuitgave uit 1820! Daar waar ik al jaren naar op zoek ben. Ik wil het pakken, en zie dan pas hoe alle boeken zielloos zijn vastgepind en doorboord door een lange staaf. Mijn aanvankelijke bewondering slaat om in afschuw. Liepend van verdriet, om het onrecht de boeken aangedaan, fiets ik verder.

Prozaïsch landen mijn gedachten op de vliering. Ter voorkoming van meer leed besluit ik de atlas te bewaren. Toen ik de laatste verhuisdoos uit de achterbak van mijn auto laadde, zie ik het op de hoedenplank liggen. Maar dan gebeurt het onvermijdelijke. De losliggende kaart valt ten prooi aan de verwoestende storm. Een rukwind slingert het hoog de lucht in. Veroordeeld tot zwerfvuil, voorgoed de floribós ingejaagd.

Hans Mellendijk, de Gelderlander, 2 november 2002

vrijdag 28 oktober 2011

In Memoriam | Willem Wilterdink


Net geschokt het bericht ontvangen dat 'de Gelderlander'-columnist Willem Wilterdink vanmorgen is overleden. Lees hier meer>  Onlangs waren we voor het eerst met het hele Achterhoekse columnistengezelschap bij elkaar bij van der Eem> in Terborg. Wat nu blijkt een afscheid. Ik zal hem missen. Effen liepen. 



TINTIN TIME-coverstory


dinsdag 25 oktober 2011

maandag 24 oktober 2011

Kale muren | De smaak van EDU-ART




Tjeerd Kootstra en Irene Companjen hebben mij en mijn collega's bij EDU-ART weer weten te verrassen met een nieuwe editie van De smaak van EDU-ART>. De lege muren cie vroeg drie foto's in te leveren van een favoriet object uit je huisraad. Het mocht geen kunstwerk zijn. Men diende een close-up in te leveren en een totaalshot, van waar het object zich normaal bevindt. Vervolgens hebben Tjeerd en Irene er een collage van gemaakt. En zien we de verschillende voorwerpen van verschillende huishoudens contact met elkaar maken. Een Gesamtkunstwerk van hoge klasse. Aan het eind van de tentoonstellingsperiode zal ik mijn bijdragen verklappen.

zondag 23 oktober 2011

Coen Brothers | Oh Brother, Where Art Thou?

We bewaarden dit meesterwerk tot het laatste in onze zaterdagavond filmsessies met de Coen Brothers, (The complete collection, het prachtige boekwerk van de VK met 14 DVD's).  Zeer de moeite waard, ook voor de derde maal. Een zeer vrije versie van Homerus' Odyssee. Verwijzingen naar bizarre mijlpalen en personages uit de Amerikaanse (sub-) cultuur lijken vele malen talrijker dan naar het Griekse epische gedicht. 

Zondagclip | Johnny Cash | Hurt


zaterdag 22 oktober 2011

Uit de oude doos | Ontvangenis


Ontvangenis

Carl Jung noemt het synchroniciteit. Het verschijnsel zou een wetmatigheid zijn die ons de mogelijkheid geeft om de diepere symboliek van het leven te zien. Ik spreek liever van een overdreven toevalligheid. 


Tijdens ‘nDrom, een theatrale wandeling over het landgoed Idink deelde actrice Hermi Hartjes repen textiel uit, die de wandelaar aan een boom diende te knopen, met een positieve wens in gedachte. Ongeveer gelijkertijd maar dan ’s avonds kon men bij Buitengewoon, in Doetinchem een lantaarn met een wens te water laten of laten opstijgen. Een gebruik uit het Verre Oosten. In de catalogus van de Kunstroute Beeld en Landschap 3 te Zieuwent met als thema Heilige huisjes, hoge hemels zie ik op hetzelfde moment, als ik die avond de gids cadeau krijg en nieuwsgierig door- blader dat bezoekers de kans krijgen Gebedsvlaggetjes in de wind te hangen. Deze voert de wensen over heel de wereld en verwarmt elk hart. Het lokt mij in ieder geval naar de kerkepaden voor een wandeling. Vijftien kilometer. Eens voelen of ik al voldoende ben gerevalideerd.


Voorbij de iets uit het lood staande Kruisweg - de begeleidende tekst van Jan Kruip: ‘Het niets is iets - het is niet niets/Het niets kan niet iets niet zijn .’ brengt mijzelf ook enigszins uit het evenwicht - zie ik dat Nature strikes back, een kunstwerk van Ben Klumperink uit de eerste editie, terug gegeven wordt aan de natuur. Verder mooi wandelweer, een pastorale. Niets blijkt minder waar. Twee jagers en de A18 werpen hun schaduwen vooruit. Zouden de symbolen vol hoop, geloof en liefde, het onheil afwenden? Een boomstam waar een kerk is uitgehouwen en die prachtig beeldrijmt met de telkens aanwezige Werenfriduskathedraal vraagt zich af wat onze wortels zijn en of we onze geloofsovertuiging net als de snijbonen en de aardappelen importeren?


Dan slaat m’n vermoeide lichaam toe, ik besluit het bij vijf kilometer te laten. In het kerkdorp rust ik uit in de pastorietuin. Wat een katholieke weelde. Alleen deze tuin met Lourdesgrot is de moeite van de reis al waard. Maar zeer zeker de nieuwe bijdrage van de voor deze gelegenheid onder de doopnamen Bernardus-Antonius-Maria werkende Ben Klumperink. Lees geknield de plannen die hij indiende en kijk hoe ‘Zitten op de stoel van God – In het kruis getast – Maria 0nbevlekte ontvangenis’ uiteindelijk vorm heeft gekregen. U krijgt een heel andere kijk op de duif, dat is zeker.

Hans Mellendijk, de Gelderlander edities Achterhoek, 21 juli 2007



vrijdag 21 oktober 2011

Herfst 2011


Ondertussen schieten onder de berk de vliegenzwammen> als paddenstoelen uit de grond.
Zie ook Wiki>

Dichtersbankjes

Foto: ©Louis Radstaak 

De serie Dichtersbankjes heeft zijn eigen blog gekregen. Velen vonden inmiddels de weg. Afgelopen weeken o.a. aangevuld met bankjes gevonden door Louis Radstaak, Bert Bevers en Albert Hagenaars. Kijk hier voor meer>

woensdag 19 oktober 2011

Oplossing voor de wereldvrede



Bert en Bart hebben de oplossing voor de wereldvrede: 'Doen als of'. Hilarisch Kinderboekenweekgeschenk om van te houden.

zondag 16 oktober 2011

zaterdag 15 oktober 2011

Ondertussen op Wallstreet NY



Ondertussen in Varsseveld | Het Hofshuus

Vorige week werd ook het boek over het Hofshuus gepresenteerd. Ik zag het op de computer ontstaan bij vriend Bert Scheuter. Een prachtig vormgegeven boek met mooie topografische kaarten. Hierin staat de rijke historie van de museumboerderij beschreven.
,,We schrijven hiermee een nieuw hoofdstuk toe aan de lange geschiedenis van het Hofshuus”, vertelde Toon Lamers, voorzitter van de stichting Museum Kerspel Varsefelt. ,,Het boek behandelt het ontstaan en verdere lotgevallen van de boerderij en haar bewoners en de nevenliggende Gesinkschure.”

Herman Hofs meldde dat het eerste begin van de zoektocht naar het verleden stamt uit 1978. ,,Ik ben toen gaan speuren naar de eventuele band tussen de boerderij en mijn familie. Toenmalige gemeentearchivaris Bernhard Dorrestein had gezegd: ‘als je de historie van het Hofshuus uitzoekt, vind je ook de historie van je familie’. Dat heb ik geweten.”
In de daaropvolgende decennia legde Hofs zich toe op het ‘deurspitten van de archieven’ en ‘stenenbikkeri-je’ bij de schuur. ,,In 2001 onstond het idee om een boek over het Hofshuus te maken, maar pas in 2007 heeft dit concreet vorm gekregen.”
Het boek is uitgegeven in eigen beheer door de Stichting Museum Kerspel Varsefelt. Hofs, Lamers, Willem Ormel, Gerard Bruil en wijlen Ad Arentsen leverden bijdragen voor de inhoud en vele personen droegen beeldmateriaal aan. Bert Scheuter verzorgde de vormgeving en drukkerij Loor de druk. 
Het boek is voor 18,90 euro te koop bij boekhandel Rutgers in Varsseveld.





Bert overtrof zich niet alleen in de vormgeving maar ook met de prachtige panoramafoto's. Hierboven de kelder met de weckflessen. Waarbij tevens de vraag 'of die eigenlijk nog worden gebruikt' van collegablogger Bert Bevers is beantwoord. Hier dus.

Uit de oude doos | Trend



Trend

Ooit  verklaarde de Wissche  gemeentesecretaris het hoge uitleenpercentage van de plaatselijke bibliotheek vanwege de alom gerespecteerde zondagsrust. Zondags zat volgens hem iedereen in Varsseveld niet alleen bij moeder de vrouw achter de gebreide onderbroek, maar vooral achter een boek. Achter de gesloten gordijnen verdiept in een roman.

Toen een lokaal zalencentrum zijn accommodatie renoveerde in een partycentre, was ik aangenaam verrast dat er in de eetzaal een bibliotheek werd gesitueerd. Het door Remco Campert uitgevonden eetlezen werd in het godvrezende dorp geïntroduceerd. De verzameling literatuur was weliswaar een omgevallen boekenkast. Maar toch! Ik meende hier een weldoordacht tegenoffensief van de horeca te bespeuren om de mensen, zondags vanachter de gordijnen weg, het café in te lokken. Ik was dan ook teleurgesteld toen ik onlangs hoorde dat de uitbater voor een belendende ruimte op zoek was naar nog meer boeken om de geluidsisolatie te verbeteren. De bieb bleek de decoratie en een akoestisch hulpmiddel. Een geluidsdemper op de vreugde.

Mensen willen de illusie van onechtheid. Een trend die in de fin du siècle vanuit het Oosten het gehele land dreigt te veroveren. Onlangs zag ik tijdens en wandeltocht op de Heelweg een tweede signaal. In de zich steeds maar uitbreidende plattelandsdisco, middelpunt van het Achterhoeks uitgaansleven zag ik een heuse eikenboom geheel overkoepeld door een modern ogende constructie. Een wintertuin. Beter kijkend zag ik de boom in bloei. Groene plastic bladeren sierden de stam. Namaak maakt het leven echter. Een verdieping hoger deed een brouwketel dienst als bar. De omgeving één grote bordkartonnen façade.
Dan zitten we al heel dicht bij de door mij gesignaleerde nieuwe tendens die nog voor de eeuwwende heel Nederland veroverd zal hebben. Een naam had ik er nog niet voor. Wel steeds meer nieuwe voortekenen. In Dinxperlo bijvoorbeeld. Op televisie zag ik in het cultuurprogramma C-land het interieur van de Achterhoek Arena. Zelfs de naam is namaak, maar dit terzijde. Een grotere tegenstelling met het exterieur is niet mogelijk. Van buiten koel en zakelijk, van binnen een namaak met middeleeuwse motieven versierd kerkinterieur. Sommigen zouden het postmodern noemen. Een stijl waarin lage en hoge cultuur is samengesmolten. Maar er is een andere naam voor. Dat concludeerde ik toen ik in een sentimental journey, de Kalkar snelle broeder kerncentrale nu eens van binnen bezocht.

De koeltoren een typisch vertegenwoordiger van vorm volgt functie theorie is veranderd  in een Alpenlandschap. De kerncentrale wordt langzaam veranderd in een groot amusementspark. “Kernwasser Wunderland”, waarbij een imitatie Wildwest saloon concurreert met een in Egyptische neostijl opgetrokken hotel, dit  allemaal tussen restanten van kweekreactoronderdelen die niet door de Hardenbergse ondernemer Henny van der Most verkocht konden worden. De ratjetoe van stijlen tussen de dikke betonwanden en kilometers lange buizenstelsels en kamerbrede computers doet pijn aan de ogen.

Eureka. De naam voor de door mij gesignaleerde trend, voor de eeuwwende-wansmaak ellende flitst door mijn hersenpan. Er is hier sprake van de overtreffende trap van postmodernisme. Het Mostmodernisme.

Hans Mellendijk | De Gelderlander, 6 februari 1999 

woensdag 12 oktober 2011

De reis

Mijn zoon Arend (11jr.) is een verwoed speler van Minecraft. Hij bouwt de meest fantastische landschappen en gebouwen met behulp van pixels. Ook geen wonder dat hij Steve - de Minecraftkid als held uitkoos, toen hij uitgedaagd werd om in het kader van Kinderboekenweek als superheld verkleed op school te komen. Via het spel maakte hij een uitdraai op papier van zijn held. Een doos werd beplakt met tekenpapier en voorzien van lijnen. De benodigde pixels werden nauwkeurig uitgetekend en met plakaatverf ingevuld. Waarbij ik hem alleen assisteerde bij het mengen. Het resultaat mag er zijn (zie foto). Hij kwam nog trotser thuis met de mededeling dat hij de eerste prijs gewonnen had. Zo zie je maar weer dat de aanvankelijke zorgen of het wel goed zou komen met zijn schildertalenten voor niets zijn gemaakt. Ik zag hem namelijk ooit eerst tekenen met de muis voordat hij het kleurpotlood -laat staan de verfkwast- ontdekte. 


"De digitale technologie ontwikkelt zich razendsnel en zal de samenleving ten diepste veranderen in de wijze waarop we ons uitdrukken, met elkaar communiceren en leren."

Foto's: © Rini Scholten 

Augmented Reality, Layar, Serious Gaming, open hardware networks, social media. Het zijn begrippen uit de digitale wereld die met regelmaat voorbij komen in de commercie in de kunsten en in het onderwijs. Het Stedelijk Museum Amsterdam heeft inmiddels haar eerste virtuele kunst 'geplaatst’. Maar wat gaat er schuil achter deze begrippen. Wat kunnen de waarden van deze begrippen betekenen voor het kunst en cultuur onderwijs op school? De ontwikkeling op spelgebied (gaming) hebben inmiddels ook niet stilgelegen. EDU-ART-collega's van mij maken vandaag tot en met overmorgen samen met onderwijzers en ambtenaren een reis door het nieuwe medialandschap van onderwijs en de kunsten. Volg hun avonturen op EDU-MEDIA 


Ondertussen in Winterswijk


Donderdag werd het boek Beleef de natuur in Winterswijk gepresenteerd. Geschreven door Bernhard Harfsterkamp en Jan Stronks.

Hoogvenen, fraai door bebost landschap kronkelende beken, een dicht patroonvan houtwallen met daartussen boerenland en fraaie eeuwenoude boerderijen: in de Nationale Landschappen en Nationale Parken van Nederland zijn ze aan te treffen. Maar alleen in het Nationale Landschap Winterswijk is de combinatie van alle vier elementen te vinden. In Beleef de natuur in Winterswijk wordt dit bijzondere Nationaal Landschap nader verkend.

Zwerftochten door de hoogvenen, wandelingen langs de mooiste beken en zoektochten naar de fraaiste plekjes in het boerenland laten zien dat natuur en landschap van Winterswijk nog steeds veelzijdig en bijzonder zijn. En dat behoud en ontwikkeling nog altijd de aandacht en inzet verdienen.


maandag 10 oktober 2011

Downzuigen | Lekkend plaszakplan



Een plaszakplan dat uitlekt, dat komt nooit meer goed: Lees hier meer>
Oplossing is nabij: Ter Beek-Mellendijk draagprivaat>

Ondertussen in Terborg | Columnistentreffen

Foto: Eelco van den Heuvel | v.l.n.r. Irene van der Aart, Hans Mellendijk, Bert Scheuter, Willem Wilterdink en Frans Miggelbrink

Gelderlander-chefredacteur Eelco van den Heuvel had ons donderdagavond uitgenodigd voor het jaarlijkse columnisten etentje. Voor het eerst was het vijftal compleet. Het was heerlijk en heel leerzaam en ik durf het woord eigenlijk niet te gebruiken, maar het was wel zo: gezellig.

Intussen aan Hemelpoort | iGate


lx





 lx - Hans Mellendijk

zaterdag 8 oktober 2011

Terug naar Lochem


Mooi overzicht, HiPP-tip Terug naar Lochem  Over de moeder van alle Popfestivals in Europa. 


Door Achterhoekse Ogen | Altweibersommerblues


Altweibersommerblues


Eerst de ontkenning. Er is de laatste tijd al zoveel gehakt in het bos van mijn generatiegenoten. Het woud wordt telkens maar dunner. Vrienden, familie, oude bekenden en jeugdhelden ontvallen. Ik zie het bericht voorbijflitsen op mijn aaifoon. Ik veeg het weg, wil het nog niet geloven. Op het zes uur journaal dan toch de werkelijkheid onder ogen zien. Cuby is niet meer.

Een vloed van jeugdherinneringen golft over mij heen. Mijn eerste single was Just for fun. “I went to my old village, I did it just for fun.” Ik draaide het stuk in mijn eigen honk, een leegstaand kippenhok op het erf van mijn ouders. Meeschreeuwend Yes I went to my old village and I did it just for fun. And I also had another reason Lord, cause I had no way to run.” Het hoenderhok werd een lokale broedplaats. Muzikanten oefenden er. De eerste schreden van de latere Frederik Puntdraod op een zelfgemaakte gitaar. Meiden uit de regio via een advertentie in Hitweek bijelkaar geronseld tekenden op muziek van Pink Floyd primitieve balletten uit. Teksten werden geschreven, een zogenaamde totaaltejatersjo werd uitgedacht, waarmee onder de naam ‘Waar de wetenschap faalt, zegenviert de kunst’ de diverse jeugdhonken onveilig werden gemaakt. 

Het hok was ook aangesloten bij het zogenaamde Luistercorps. Tegenwoordig deelt men elkanders muziek via Facebook of andere social media op het internet. Toen gaf je je adres door via Hitweek en kon je zomaar bezoek ontvangen uit het Noord-Hollandse Heilloo of iemand uit Nijmegen om samen naar een LP van Dylan of Cuby te luisteren. Dan plots een sensationeel bericht in de Telegraaf. Het land zou overspoeld worden door hippies. In het bericht werd onze club ook genoemd. The summer of Love was twee jaar na dato ook in de Achterhoek aangebroken. Een oplettende ambtenaar las de krant en zag tot zijn schrik Varsseveld ook genoemd. De week erna nam hij contact op, de eerste kiemen voor een open jongerencentrum werden uitgezet.

Het einde van de totaalsjo kwam in zicht tijdens een manifestatie in de Doetinchemse Markthal waarbij Cuby ook speelde. Het leek de organisatie een goed idee om de lichtsjo behorende bij het totaal ook in te zetten bij de weerbarstige muzikanten uit Drenthe. Dat bleek achteraf niet zo’n goed plan. Het schaamrood staat nog op mijn kaken als bij de eerste tonen de muziek wordt stopgezet en ik door de hal de stem van Harry Muskee hoor galmen:“Kan dat geflikker met die lampen, afgelopen zijn?”

Herinneringen borrelen triest, dan weer langzaam dan weer in een vrolijk up-tempo de blues eigen, naar boven. “The sky is crying. Look at the tears, rolling down the street, …” De dichter in mij dicht: “Liepen//In de elend gaon zitten./Tiener traone laoten liepen./ ‘t Platteland, de heide/ ‘t hied, de melde lei d’r/opèns anders bi-j./De harfst leerden wi-j/kennen en eeuweg/’t verdreet.” Blijkbaar liet Petrus de deur van de hemelpoort op ‘n kier want prompt beleefden we een mooie oldewievenzommer ter afscheid van de zomer.

Hans Mellendijk in de Gelderlander van vandaag, edities Achterhoek