Uit de oudedoos | Nazomerzit

Nazomerzit

‘t Is al weer ‘n horte heer dat dichter Staring in het gedicht ‘De hoofdige boer’ de tijd beschreef:”In Almens needrig dorpsgebied;/ Van toen de Meid, per bezemstok/Den schoorsteen uit daar overtrok,/ Tot, na verloop van eeuw en dag,/De Tooverkunst begraven lag;/Het verbaast me dan ook met welk enthousiasme de hekserij in het hedendaagse ‘s-Heerenberg weer naar binnen wordt gehaald. Mechteld ten Ham leverde mooie verhalen en toneelstukken op. Het begon ooit in mijn jeugdjaren met Carel Bekes ‘Pim Pandoer en de heks van ‘s-Heerenberg’. Het herhaalde zich in de jaren negentig met de om de twee jaar gespeelde openluchtspelen. Vaak met het kasteel Huis Bergh als decor. De rijke historie van de voormalige kasteelbewoners - de graven van Bergh - en de geschiedenis van 's-Heerenberg met onder andere de tot heks veroordeelde Mechteld ten Ham leverde prachtige spektakels op. Sinds vorig jaar werd de intentie uitgesproken om 's-Heerenberg binnen een vijftal jaren te laten uitgroeien tot Heksenstad van Nederland.
Knap dat Mechteld de braderie wegtoverde. Hulde. Maar als ik dan de voorzitter hoor doordraven over ’s-Heerenberg als heksenstad op de kaart zetten en over z’n wens om de terrastafeltjes te bedekken met kitscherige heksenprullelaria, dan groezelt mien van alles aover de ruggenstrank. Dan denk ik; de verdisneysering van de mooie middeleeuwse stad heeft een aanvang genomen en de verbeelding kapot gemaakt. De verwondering verwordt. 

Het overkwam me ook bij het nieuws over het mogelijke vervolg op ‘Jesus Christ Superstar’ in de Winterswijkse steengroeve. Men denkt aan André Rieu. Aarghh. Hoorde ik onder het lover van het Hofshuus, op het mooiste erf van de Achterhoek, het goud van Varsseveld, als ik een paar dagen later op een zonnige kermiszaterdagmiddag nog zit na te genieten van de betoverende uitvoering. Niet dat ik vroeger onderste boven was van de rockopera. Maar om buurvrouw Joke te zien excelleren in het koor en op de dansvloer van de groeve trotseerde ik met m’n lief de maandag daarvoor storm en regen. En daar hebben we geen spijt van. Wat de Winterswijks Muziek Theater daar neerzette tartte alle zintuigen. Aan Andrew Lloyd Webber en Tim Rice is 75.000 euro betaald om het muziektheater uit te voeren. Daar moet toch ook een oorspronkelijk stuk voor geschreven kunnen worden? Gerrit Komrij raakte een eindje verder op, op de Jachthuisweg, doordrongen van zijn dichterschap. Daar werd hij op zijn negentiende dichter. "In een handomdraai was het gebeurd. Pàng. Van het ene moment op het andere wist Gerrit wat poëzie betekende. Nog altijd zit er voor hem iets van dezelfde elektriciteit in de lucht. Zomaar tussen de weilanden, op die doodgewone weg. Het komt hem voor dat de hemel er ruimer is. Er zit daar een gaatje in het heelal en niemand die het ziet." Hij schreef ook al wel eens een libretto en vertaalde Cats. En was dat ook niet van Andrew Lloyd Webber?

Hans Mellendijk, de Gelderlander, edities Achterhoek, 3 september 2010