Carbid & Co | Heelweg West | 31-12-2016
Joelen | Hans Mellendijk | de Gelderlander | edities Achterhoek | 5 januari 2017
Op menig hoofdkantoor van de ballenindustrie heeft men zich
jarenlang blind gestaard op het raadsel waarom nu juist in de Achterhoek vanaf half
december de verkoopcijfers van de voetbal een steile curve vertoont. Totdat twee
jaar geleden de schellen van de ogen vielen toen het als 50ste
traditie in de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoedlijst werd
opgenomen. Het carbidschieten met oudjaar beleefde zijn hoogtepunt. Beernd Oorndigh
wist wel beter. Want toen langzamerhand
de melkbusdeksels door veelvuldig knalgeweld
opraakten zette hij de voetbal in om de melkbus -of buisachtige varianten- bij
de gasvorming af te dekken.
De traditie van kabaal maken rondom de kortste dag is terug
te voeren tot het oud Germaanse winterzonnewendefeest, de zogenaamde joelfeesten.
Door de kerstening zijn heidense elementen met christelijke feestdagen samengesmolten.
Bepaalde gewoontes werden overgenomen en later in de reformatie weer
uitgebannen. Maar het verdrijven van boze geesten door het maken van hels lawaai
werd als traditie de vorige eeuw opnieuw uitgevonden. Bij het horen van de knallen
veroorzaakt door carbidbussen luisterend naar krijgshaftige namen als Dikke
Bertha, Murderer of Fat Boy zou je zelfs kunnen spreken van een heidense
tendens.
In het Oude IJsseldal lijkt Naober Dopperslos een
tegenbeweging op gang te zetten. Blauwe verstilde zoeklichten scannen tussen kerst
en Driekoningen de lucht af, niet op jacht naar vijandige boze geesten, maar op
zoek naar contact met het naburige dorp. Ze willen vrede. De bedenker
filosofeert uit zijn new age-agenda; alles wat aandacht krijgt bloeit. Zien we in
het oosterlicht een nieuwe traditie ontstaan? Of is het aandacht van de
ondernemers om iets anders te bewerkstelligen?
Foto: © Stan Bouman | Oosterlicht
Geen opmerkingen:
Een reactie posten