In kaart
gebracht
‘Eh
… papa … weet je? Waar veel bochten zijn, daar zijn ook veel bergen, … toch?’ Na
twee weken zwerven door de Ardennen, de Eiffel en Luxemburg verrast de
pótwortel ons niet meer. M’n lief en ik zijn z’n wijze filosofische benadering
van de wereld om zich heen inmiddels wel gewend. Hoe de ónstrank die telkens in kaart tracht te brengen. Prachtig die
momenten van stilte, voorafgaand aan de slimme eindconclusies. Ik hoor hoe
hij zich ’n wereldbeeld vormt. Op
tekeningen verschijnen driehoeken met
lapjes grond ertegen. Bij
thuiskomst poog ikzelf de wereld te bevatten en doorvors de krantenberg die
zich op de keukentafel gevormd heeft.
In de Achterhoek lijkt men vooral bezig met het ‘op de kaart zetten’. In mijn eigen dorp tracht
men ter gelegenheid van de wandelvierdaagse de Hiddink-hype van drie jaar
geleden te evenaren. De promotiestichting is nieuw leven ingeblazen. ‘Het mag vooral niet op een braderie lijken.’ ‘We denken
meer aan een lampionnenoptocht en oude ambachten’. ‘We willen het dorp weer op
de kaart zetten’, ronkt het bestuurslid verder. Mmmmwaaaeeeuhhh! Waarom moet de aanwezige spontane gastvrijheid toch weer
zo zielloos uitgevent worden? Wat is dat toch voor kwaal? Die zucht naar dat
ene kwartiertje roem. Vanuit een misplaatst minderwaardigheidscomplex iets
opzetten. Het gaat toch in eerste instantie om de inhoud? En natuurlijk, … de eventuele
aandacht is meegenomen, … had ik zo, gedacht.
Zelfs
het Varsselderse Huntenpop Festival, dat in bescheiden- , nuchter- maar vooral
standvastigheid, in vijftien jaar tijd, gelijk het Achterhoekse landschap
organisch gegroeid is tot wat het nu is; bedient zich bij monde van de
voorzitter van de toverwoorden dat het nu ‘op de kaart’ staat. Stoplappen die
het naar mijn deemoedige mening niet nodig heeft. Huntenpop is toch al jaren
een begrip?
Zijn het voorbeelden van komkommernieuws? Komt het door de
zomerhulpen die de dienst overnemen van de vakantievierende verslaggevers? Met
behulp van vooral de natte vinger, breng ik ‘op de kaart zetten’ in kaart. Het
onderzoek bevestigt mijn idee. Een toename van het gebruik van de magische
litanie tijdens de zomermaanden met beduidend meer hits.
Of
is ‘t een peremannenkwaal? Zijn ‘t bobo’s die de goede betrekkingen, met de
kring van personen waarmee men zakelijke of ambtshalve te maken heeft, grondig weten
te overschreeuwen? Een schreeuwerigheid die in mijn herinnering ooit vanaf de
jaren zeventig van de vorige eeuw steeds maar erger werd, dankzij de
gelegaliseerde etherpiraat die vooral in de zomer naar je toe kwam. Een druktemakerij
die maar blijft doorzaniken (zei de ouwe zak en hij borstelde de wilde haren
van zijn pak). Zoals van de week bij die mooie poëtische
- ‘daar boven in de lucht’ - naam Z@ppelin voor de hoogwaardige kindertelevisie
van twee tot twaalf jaar, op ons –nu nog- derde net. Dat door de kijkcijferterreur, voor de doelgroep van zes tot
twaalfjarigen, is veranderd in het snerpende, gebiedende Z@pp! In wat voor land
leven we toch? Waar je, je kinderen welkom heet, met een scheldend ‘Scheer je
weg!’ Wie is er nou gek? Wordt hier waanzin op de kaart gezet?
Geef
mij de verstilde en bezonken extase. Zoals vandaag vanwege de Open Nationale
Monumentendag het fraaie initiatief dat de oude
gemeenten Wisch en Gendringen dankzij de legende van De Bedrukte Moeder Gods
van Varsseveld met elkaar verbindt. Een tocht naar de twee helften van het
dubbele Mariabeeld die in de Varsseveldse Laurentiuskerk rug aan rug gehangen
zouden hebben en na de reformatie na de nodige omzwervingen uiteindelijk in Silvolde
en Anholt terecht gekomen zijn. Wereldberoemd bij kenners vanwege
melancholische blik. ‘Da’s, jao mooi op de kaarte ‘ezet, zo’k jao bi-jnao
zeggen.’
Wie overigens de kunst van ‘t op de kaart zetten wel beheersen, dat zijn de buurtschappen, zoals het Aaltense Groot Heinen, het Bronckhorstse Dunsborg, Gooi en Heidenhoek, het Oude IJsselstreekse Elsbroek, het Winterswijkse Beurse, De Kulve, Simmelink en De Smalbraak. De plaatsnamen, die in mijn herinnering waren vervaagd of waren opgeslagen als exotische veldnamen, kregen in mijn ANWB wegenatlas van de Benelux en omstreken een vermelding als dorp van op zijn minst dezelfde importantie en faam als wereldplaatsen met de namen Breedenbroek, Halle, Kilder of Meddo. Ze keken me lonkend aan toen ik op terugweg van vakantie irgendwo in de Ruhrpot in een stau ongeduldig de kaart raadpleegde voor het waar en het hoe ver nog?
Hans Mellendijk, de Gelderlander edities Achterhoek, 10 september 2005
Geen opmerkingen:
Een reactie posten