Op verhaal komen
Het zal zo’n tien jaar zijn dat men in de Achterhoek met succes de slogan ‘Op verhaal komen’ letterlijk in praktijk brengt. Door middel van tochten waarbij verhalen over de streek een rol spelen. Voor jong en oud. Een ijzersterke toeristische formule waarbij het orale erfgoed bewaard blijft. Ook andere initiatieven spelen hier op in vandaag is het de laatste dag dat men op de kruisberg te Doetinchem het lijdensverhaal kan volgen. Een uniek project waarbij kunstenaars uit de regio samen met gedetineerden van de Penitentiaire Inrichting gewerkt hebben aan de totstandkoming van een bijzondere kruisweg.
Kunstenaars en gedetineerden lieten zich inspireren door de 15 kruiswegstaties, zoals die sinds de 15e eeuw in en rond kerken en kloosters te vinden zijn. In Hummelo nodigde het Web dichtersgroep de Omsmeders uit om de wegwijzers voor de Hummelose Kunstwandelroute te voorzien van poëzie.
Enghuizen is niet voor het eerst doelwit van literaire ambities. Gerenommeerde literatoren als Louis Ferron (Het overspelige gras) en dichter Karel Soudijn (Op reis) gingen hen voor. Soudijn schreef: “Hummelo//de meeste palen in het bos/dragen het opschrift/'eigen terrein'//na lang speuren/eindelijk een paal/waarop de woorden/'privative jagt'//alsof het kind van de baron/de gouvernante was ontvlucht:/de kleine feodaal”
Willem Meulekamp, de kenner en schrijver van Follies, Bizarre bouwwerken in Nederland en België, verliest zich na een wandeling over het Hummelose landgoed in de onsterfelijke zin: “Hummelo is de poort naar de Achterhoek, waar de doorzichten adembenemend zijn en men zich eindelijk niet meer in dit kleine land opgesloten voelt. Onmetelijke akkers, vlaktes, meren stuwen hier oostwaarts. Oostwaarts door het Munsterse land, naar het Teutoburger Woud, oostwaarts door de Harz, door het oude hertogdom Anhalt-Dessau, het zompige Spreewald, langs Posen, langs Breslau, langs Warszawa, door Bjelorusja, en over de Oeral om zich dan, uitgeput en half buiten zinnen, in de Siberische maalstroom te verliezen.” Hij werd mede geïnspireerd door de naar de Napoleontische veldslagencampagne vernoemde boerderijen. Veldtochten die de jonge landheer Van Heeckeren ook meemaakte. “Dat alles ligt voor de sentimentele reiziger in Hummelo besloten”, verzucht de romanticus.
De dichter in mij schreef het volgende gedicht: O-Traum//Op het land van moevende schoevende coulissen./Wie dröttelt of zóbbeket daor in ’t rònd? O!/Tussen opstanding en vurige tòngen.//Per lopende meter zingeving. De hof van Plato/umringd deur Epicurese eerpelvelden. Aviko./Zieletalage adelt aosem in ’t zicht van ‘t Loo.
Meer moois tot en met Pinksteren te lezen en te zien samen met zeventien andere zesregelige verzen. En natuurlijk de achtentwintig beelden in gesprek met het landgoed Enghuizen; een wandeling waard. Om op verhaal te komen. Wi-j gaot an't moven, schoeven, moved de luu naor Hummelo.
Hans Mellendijk, de Gelderlander, edities Achterhoek, 17 april 2010
Geen opmerkingen:
Een reactie posten