Zaterdag
19 november vindt in Gebouw Boek op ’t Zand de presentatie
plaats van het boek Buchgestalten im Exil: Helmut
Salden/Konrad Merz, een uitgave van Achterland Verlags
Compagnie. Tijdens de presentatie
zal een van de auteurs,
Prof Ralf de Jong van de Folkwang Hochschule in Essen
een korte lezing houden over leven en werk van Salden en
Merz. Ook
zullen vertegenwoordigers van de uitgeverij de totstandkoming
van dit boek nader toelichten. Hierbij waren studenten van de Folkwang Hochschule betrokken De
expositie toont voorbeelden van het werk van Helmut Salden en Konrad Merz.
Helmut Salden (Essen 1910-Amsterdam 1996) is een letter- en
boekenontwerper.
Hij ontvluchtte als
dienstweigeraar Duitsland. Na de oorlog, die hij deels in kampen door-bracht,
vestigde hij zich voorgoed in Nederland. Hij ging zich toeleggen op het
ontwerpen van boeken. Voor de uitgeverijen H.P. Leopold, de Hollandia Drukkerij
en Em. Querido onwierp hij boekbanden in
1939 en 1940. Hoewel Salden aan de Folkwang
Hochschule in Essen een medewerker van
de bekende modernist Max Burchart was geweest, ging hij in een meer klassieke
richting werken. Zijn naam wordt vooral verbonden met die van G.A. van Oorschot.
In opdracht van deze Amsterdamse uitgever ontwierp hij de Russische Bibliotheek en vele verzamelde werken. Saldens kracht lag vooral in zijn getekende belettering, die hij veel op omslagen toepaste. Eén van de bekendste stofomslagen die hij ontwierp is dat voor Het Achterhuis van Anne Frank (1947). Salden ontving verschillende onderscheidingen. Aan het einde van zijn loopbaan werd hem de Oeuvreprijs 1994 van het Fonds voor Beeldende kunsten, vormgeving en bouwkunst toegekend. Uit het juryrapport: 'Met de Oeuvreprijs wil de commissie graag het uitzonderlijke belang van zijn gehele oeuvre nog eens onder de aandacht brengen. Zijn werk bepaalde, en bepaalt voor een groot deel nog steeds, het gezicht van het Nederlandse boek.
Konrad Merz (pseudoniem van Kurt Lehmann)
(Berlijn 1908 – Purmerend 1999) was een Duits schrijver en een Joods-Duitse
emigrant in Nederland. Merz werkte in Duitsland
enige tijd als magazijnbediende en vertegenwoordiger en voltooide ondertussen
het avondgymnasium. Aansluitend studeerde hij rechten, maar hij moest in 1933
zijn studie afbreken vanwege zijn joodse afkomst. In 1934 emigreerde hij naar
Nederland, waar hij de kost verdiende als tuinman en boerenknecht.
In Nederland kwam hij in
aanraking met andere Duitse emigranten die het naziregime waren ontvlucht. Hij
schreef een boek over zijn ervaringen, Ein
Mensch fällt aus Deutschland, dat in 1936 door Em. Querido werd uitgegeven
en bijzonder goed werd ontvangen. Hiermee vestigde hij de aandacht op zich van Menno
ter Braak, die zich in die tijd intensief bemoeide met Duitse emigranten en de
Duitse Exil-literatuur in het bijzonder.
Na de Duitse inval in 1940 dook
Merz onder en wist de oorlog te overleven. Hij schreef een tweede boek, Generation ohne Väter dat echter
onderweg naar de uitgever zoekraakte; het manuscript dook weer op na de oorlog,
maar werd pas in 1999 uitgegeven.
Zijn min of meer
autobiografisch werk wordt gekenmerkt door een fijnzinnige, melancho-lieke
humor. Een van zijn slagzinnen was: "Wer rausgeschmissen wird, hat kein
Heimweh" (wie eruit wordt geschopt, heeft geen heimwee). Konrad Merz vestigde zich na
de oorlog in Purmerend als masseur.
Boek Buchgestalten im Exil | Info: Achterland Verlags
Compagnie | Rainer Heeke Landstraat 13 Bredevoort | Tel: 0543-452105 | e-mail: mammut.buch1@planet.nl
Boekpresentatie en opening
expositie: Zaterdag 19 november om 17.00 uur in Boek op ’t Zand
Bredevoort. De expositie eindigt 14
januari 2012 en is gratis toegankelijk.
Openingstijden: elke
zaterdag en zondagmiddag 13.00-17.00 uur | Boek op ’t
Zand Bredevoort | Organisatie: Stichting
Bredevoort Kunstmanifestatie
Geen opmerkingen:
Een reactie posten