Polderpiet
Het blijft een vreemde ervaring dat het woord van het jaar
2013 nu al bekend is. Ruim een maand voordat het jaar ten einde is. Op het
congres van Onze Taal kozen de bezoekers voor het vreselijke woord –want
dubbelop- participatiesamenleving. Een contaminatie, toch? Als tweede deelden
socialbesitas en pietitie hun plek. Ze lieten de woorden sletvrees, selfie,
koningslied, afluisterschandaal, 3D-printer, phablet en shariawijk achter zich.
Jammer, zo krijgen woorden die eind november en in december ontstaan geen kans.
Ik vind namelijk polderpiet een mooier kandidaat. Het woord kwam bovendrijven
als resultaat van de Pietendiscussie te Amsterdam.
Het compromis om de Zwarte Pieten te ontdoen van te grote
felle rode lippen en gouden oorbellen. Het advies om langzamerhand het
uiterlijk van de knecht te laten evolueren in een kleurrijker geheel; groen,
geel, rood, blauw, wit alle kleuren van de regenboog. Wat je noemt een
polderoplossing. Ik kreeg niet de indruk dat de discussie hier in de Achterhoek
echt speelde. Terwijl we toch bekend staan om onze vermeende geknechtheid; een
erfenis die uit het feodaler tijdperk zou stammen. Trouwens bedacht ik me,
hebben we sinds jaar en dag in bepaalde delen bij bepaalde gelegenheden zo’n
soort Zwarte Piet al niet rondlopen? Ik heb het over de Bieleman. In mijn
woonplaats kennen we het verschijnsel niet.
Mijn twijfel sloeg toe. Ik oefende de
participatiesamenleving in mij en gaf toe aan mijn socialbesitas. Op het wereld wijde net inderdaad
foto’s van een harlekijnachtige die de schutterij in vooral de gemeente
Bronckhorst verlevendigt met allerlei dolle strapatsen. De bijlman die voorop
loopt in optochten van het gilde en eventuele hindernissen opruimt door ze weg
te hakken. Een folkloristisch vermaak. Het speelpakje dat ze plegen te dragen
heeft wel wat weg van het Zwarte Piet-kostuum en het gezicht is niet zwart maar
met vlekkerige bonte schmink behandeld. Wildemannen die vroeger het recht
hadden om huizen te doorzoeken naar dienstmeisjes. Tegenwoordig, wil het verhaal,
houden ze het alleen bij omhelzen van toeschouwsters. Voorwaar ik zeg u de
Achterhoek heeft er een exportartikel bij. En dan doel ik dus niet op die
andere Bielemannen die een meer militair uiterlijk als expressiemiddel
uitnutten. Zij die een kolbak, een zware baard, een leren voorschoot en een
bijl met een lange steel dragen.
Folklore is blijkbaar aan verandering onderhevig.
Sint-Maarten verdringt vanuit de Noordelijke Nederlanden het Nieuwjaarwinnen.
Halloween versterkt de lokale pompoenenkweek in Lintelo. Bedenk dat ook onze
zogenaamde klompendans ooit door volksopvoeders bedacht is om de boerenjeugd
van straat en van de sterke drank af te houden.
De bisschoppen doen ook een duit de zak en maken van
december de maand van de Herdertjesdiscussie. Lagen ze nu wel of niet in het
veld en was de nacht wel zo stil als de eeuwen oude liederen ons wil doen
geloven? Ach ja, alles stroomt. Zo blijft alles in beweging niets blijft. Mooi
toch? Of …?
Hans Mellendijk, vandaag in de Gelderlander, edities Achterhoek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten