Oranje-andenken
De Algemene Oranje Vereniging zet
Loohuzen ok dit jaor weer veur veer dagen op zien kop. In naam van Oranje! In
‘t buurtschap Lintel, ’n endjen wieter op, hef de Oranjevereniging ‘n
olderwetser naam: ‘Vreest den koning,
eert God’. De zetduvel verdreien
den koning met God, zag ik gräölend, bi-j ‘t laezen van ‘t
herdenkingsbeuksken.
De könning vrezen? Ik kan
mi-j d’r wal iets bi-j veurstellen.
Qua krachttoer geliek Piet Pelle op zien Gazelle, trappen veureg jaor in óns
darp, de könning deur zien rem en varen met fiets en al deur de veurroete van
’t café ‘’t Pluimpje’. Of de ónbense verhalen aover de angst van de souffleurs
veur ’t oriebelende gesnurk van de schutterskönningen die tiedens de verplichte
toneelveurstelling, dat traditioneel volgt nao de feestelijke inhuldiging
en ‘t oranjebanket, in slaop valt.
Zie könt zich slechts rerend verstaonbaar maken. Nog meer wordt de
mannetjeputters ‘evreesd, dee de könning stuntfietsend begeleidt vanaf de
scheetbane en neet te vergetten de Paravespula germanica, oftewel de wesp. Op
de spöllekesweide lik ‘t soms wal of iemand ’n ni-j volksspöl an ‘t
introduceren is. Um de lastige stekinsecten, dee as vleegen op de stroop op
‘t gerstenat afkomt, te ontwieken wordt de vremste patronen ‘evolgd, in ‘n
haost dronken pantomime.
Gisternaovend trok de
allegorische stoet as ‘n blomenkrans deur ‘t versierde darp. D’r was weer völ
volk op de been en net as andere jaoren werden de wagens af’ewisseld met
dweilorkesten, drumbands en andere muziekcorpsen. Veuropstokken en vlaggen werden
de lucht in’egooid. Dansmariekes met stenders van benen zetten ‘t mannelijk
publiek in vuur en vlamme. Net as in veurgaonde jaoren, behalve pracht en praal
ok opgewóndenheid en teleurstelling um de uutslag van de jury. Bi-j de
winnaars de glanzende opgepoetste bekers. Applaus, maar ok af en toe afkeurend
gemor, as ‘t volk ‘t neet ens is met de puntentelling, dat töt diep in de
nach in de feestende huuskamers te heuren is. Zo geet dat elk jaor. En token
jaor zal ’t neet anders wean.
De Ufo-meldigingen in
Loohuzen lagen vannach ruum baoven ‘t landelijk gemiddelde, wet veldwachter
Eggink op de scheetbane bi-j ’t sportveld te melden. Menig zoeptodde beierend
op weg naar huus, zag de zwevende löchten van de lunaparkattracties an veur
vlegende schottels en belden óns op. Desalnietemin staot vanmorgen de
schutters, weliswaor fris as ’n tuute in ‘n braodtoete en sloereg in de rakker,
klaor um ’n kans te maken op ’t Könningsschap.
“Henk Bömer? Is e ‘t? Of is ’t
iemand anders? Den daor met d’n grote tasse naost zich op de grónd en de hande
in de tesse?” Kameraod Albert wis met zien wiesvinger naor ‘n ietwat braemereg
tiep, dee met de rugge nao ons too naor ’t vogelscheeten kik.” “’k Wet ’t neet,
maor wacht effen ik word net um’eropen. Ik bun an de beurte” Ik geisel weg van
de met piepkes Grolsch bezeide taofel. Ik zeuk mi-j strómpelend ‘n weg deur ‘t
feestvierende volk in de kantine van de sportclub.
Henk Bömer, bedenker van de
‘Loohuzense zaddoe:k’. De neus snuten, zonder gebruuk te maken van ’n plodde.
I-j kniept de neus boaven de neusvleugels dicht en snuut dan ‘t snot in ‘n
asbak of op de grónd. Ik ken ‘m sinds ik ‘n blauwe maondag in de redactie zat
van ‘t voetbalclubblad. Hie verzörgen de hobbyrubriek. Mi-j steet nog helder dé
foto veur de geest. ‘n Asbak ‘emaakt van ‘n Grolsch beugelfles. De knalpot is
in de lengte met ‘n glassnieder in twee ongelieke helften ‘ezaagd. Beide bólle
kanten bunt met twee seconden liem tegen elkaar ‘eplekt. Ik verloor ‘m daarnao
uut ‘t oge. Töt ‘t moment dat op óns Oranjefeest ‘n andere vondst van ‘m
populair wier. De inmiddels wereldwiet verspreide Bömerbalk. ‘t Zwarte papieren
strookje dat menig paar ogen van beroemdheden hef bedekt as dee neet
‘efotografeerd wenst te worden. Het probate middel um opdringerige
kermisfotografen te óntlopen. Echter nao de ‘Big-Brother’ gekte was de markt
van disse privacy-beschermer in’estort. ‘t Wier daornao slechts móndjesmaot
‘ebruukt en dan veural deur zwaore criminelen. Slao d’r de wakkere krant van
Nederland er bi-j ów kapper maor ens op nao, vertelde Henk mi-j, toen ik ‘m
begin dit jaor trof op de Horecabeurs bi-j de stand van de
Oost-Nederlandse brouwer. Hie hat toen nogal geheimzinnig ‘edaon. Maor nea, hoe
ik ok zuke, ik kan ‘m nów in de meute neet in zicht kriegen.
Endlek kom ik zweitend an
bi-j de paol en kan ik anleggen. Alleen de rómp is nog aover. Eggink wenst mi-j
geluk. Ik richt en heb wat d’r nog van de vogel aover is in ’t vizier. Dan kump
door plots ’n wesp um mien kop hen soezen. Kabaats, ik schete finaal langs de
vogel hen en stoeve ónderdäöneg ’t voetbalveld op um de lilleken óndog te
ontwieken. ’t Könningschap kan ik dit jaor wal vergetten.
“Jao, jao dan ha’j moar ’n
Bömerhotel bi-j ow motten dragen.” ’n Stieper-dikken keerl vengt mi-j op.
Warempel hie is ‘t! Bömer uut Lintel. Ik herinner mi-j nów weer de pracht
vinding veur de wespvrezende volksfeestgangers. ‘t Gepatenteerde Bömerhotel, ‘n
hotel dat wel in- maor neet uutschrif. ’t Zittende gat hat zich ’t volgende
bedacht. I-j nemt ‘n läöge mosterdpot -model bierpul- daorin geet i-j ‘n laoge
Ranja of nog better Oranjebitter. Daornao sluut i-j ‘t glas weer af met ‘t rode
plastic dekkeltjen. Nów prik i-j met ’n vief duums spieker ‘n log in de dekkel.
‘n Gat, groot genóg, um ‘n wesp deur te laoten. Ónsekurege leu denkt nów dat
‘t hotel op’eleverd kan worden. Niks is minder waor. De afwarking mot nog volgen.
De anvleegroute! Knip daorveur uut ‘n stukje oranjekleurig karton ‘n piele, met
daorop in fraaie letters ‘eschreven ‘Wespenhotel'. Bevestig dit met de punt
van de piel, richting opening en i-j hebt niks meer te vrezen.
“Mojn Henk. Wat breg ów dan
hier?” “Eh, ik bun de hele margen al óp schabber-de-bónk. Handel i-j wet wal! Wö’j ’n
pilsje veur de schrik?” “Jao doe
d’r mi-j maor éne.” “Astebleef dan.” “Proost!” Ik lurk uut ’t angereikte
piepken as Henk uut zien tasse ‘n oranjekleurige beker pakt. “Hier drink toch
uut ’n glas. Den is veur ów.” Ik pak ‘t an en bestudeer ‘t plastic trechtervormige
geval. “Jao bekiek ’t ów maor ’s goed. Mien ni-je uutvinding!” ‘t bierglas blik
‘n deurdrukbare baodem te hebben. “Waor ‘s dat dan goed veur?” Trots pakt e ‘t
glas weer van mi-j af, drukt de baodem d’r uut en hölt de smalste opening veur zien
mónd: “Oh, dan kö’j ‘m ok gebruken as sprektoeter” “Da’s handig” antwoord ik
‘m. “Wat zeg i-j?”. Henk döt asof e doof is ‘eworden en zet de trechter an zien
rechteroor en vervolgt: “Of as geheurapparaat” daormet de andere functie
demonstrerend. Henk vertelt mi-j, dat toen ik ‘m veur ‘t laatst tegenkwam, hie
net ‘n deal hat af’esloten met de Grolsch. De Oranje ‘Bömersprektoeter en
luustervink’ hat de hit motten worden tiedens EURO 2000. Hie was d’r met open
armen ontvangen. Maor tja, deur dee verschrikkelijke vuurwerkramp hat de
Enschedese brouwer wel wat anders an de kop. Toen hat e op eigen risico
“tigduuzend” exemplaren laoten maken. Maar ‘t kwam te laat op de markt en ‘t
Nederlands elftal leet ‘m in de steek. “Tja ‘n kleinigheid hol i-j toch.” Hie
wis naor zien uutpulende tasse. “Nów zit ik dus met de handel. En ik dacht dee
word ik wal kwiet op owluu Oranjefeest. Maor dat völt nog vies tegen”. Lachend
nem ik afscheid van de Achterhookse uutvinder en lope terug naor mien
kameraode. Uutendelik wört niemand
uut ónze kring könning. Maor weer wachten töt token jaor. Nao de vaandelhulde
veur de kersverse könning wört de
hele meddag deur de helen klimbim in ’t darp rónd ‘ebanjerd, -‘edalvt en
–‘edaast.
Op de letsten aovend in de
feesttente begeef ik mi-j nog eenmaol op de dansvloer. Foi, foi toch, wat geet
‘Boh Foi Toch’ d’r op! ‘De schutteri-j’ kump langs. Kadroemskedrae,
Kadroemskedrae. De band mek ’t bal sloes met: “Wi-j könt ’n jaor verdan. En
token jaor, jao token jaor en token jaor dan geet ’t weer opni-j van veurn af
an.”
Ik probeer mi-j met ‘n hese
stem verstaonbaor te maken bi-j ’t zugabe roe:pen. ‘t Rondje bestellen völt
mi-j zwaor. Ik heur neet wat m’n leef nów weer zeggen wil. ‘n Betjen toeter
verlang ik naar ’t Oranje-andenken de ‘Bömertoeter’
Geen opmerkingen:
Een reactie posten